(Wstęp do katalogu wystawy „Wystawa prac Jerzego Beresia”, Galeria Zachęta, Warszawa, luty 1966)

Jerzy Bereś, wystawa indywidualna w Galerii Zachęta, Warszawa, II 1966. Od lewej strony: „Zwid wiatrak” (1965), „Zwid biało-czerwony I” (1965), „Zwid żuraw” (1965), na ścianie „Rysunek I” (1963).

Prace pokazane na obecnej wystawie stanowią większą część mojego dorobku ostatnich pięciu lat. Wystawę tę poprzedziła ekspozycja moich rzeźb w Galerii Krzysztofory w Krakowie w 1964 r., zorganizowana z inicjatywy Grup Krakowskiej.

Prace wykonuję w naturalnych materiałach jak: drzewo, kamień, łyko, ale nie traktuję tego rygorystycznie. Używam prostych narzędzi jak siekiera, piła, dłuto, pucka itp.

Ponieważ termin rzeźba wydawał mi się niezbyt ścisły — nazwałem prace Zwidami. Dla odróżnienia poszczególnych zwidów staram się je określać przymiotnikami.

Koncepcje swoje początkowo szkicowałem, ale później doszedłem do wniosku, że to przeszkadza mi w pracy, gdyż rysunek jest już sam w sobie faktem.

Jerzy Bereś, wystawa indywidualna w Galerii Zachęta, Warszawa, II 1966. Od lewej strony: „Zwid jubileuszowy” (1964), „Zwid latawiec” (1965).

Zaistnienie faktu twórczego natomiast jest dla mnie momentem wieńczącym pracę.

Moją orientacją, miernikiem w tym zakresie nie jest aktualna sytuacja w świecie sztuki, ani też określone dzieło, konwencja historyczna, lecz świat poza sztuką.

Tylko w świecie bez sztuki są zjawiska podświadomego działania mogące moim zdaniem inspirować powstanie faktów twórczych.

W świecie sztuki natomiast, walka istniejąca między zwolennikami różnych konwencji i szkół powstałych dawniej czy obecnie powstających, powoduje, że dzieła sztuki stają się często głosami w dyskusji a nie faktami.

Dawniej wielkie konwencje wyznaczane najczęściej przez religię były nosicielami kultury, dzisiaj rozwój cywilizacji i propagandy zaczyna doprowadzać człowieka do zdeterminowanej obrony przed konwencją.

Ponieważ określenie rangi mej twórczości nie należy do mnie przedstawiam wypracowane przeze mnie fakty do oceny publicznej.

Jerzy Bereś i „Zwidy”. Od lewej strony:  „Zwid pług” (1963), „Zwid noszak” (1965), „Zwid  wóz” (1964), „Zwid żuraw” (1965), „Zwid skórzany” (1965). Wszystkie te prace zostały pokazane na wystawie w Zachęcie, fot. W. Plewiński.